دیدگاه علی شریعتی نسبت به پیامبر اکرم

از جمله اشتباهات شریعتی در معرفی پیامبر اسلام (ص) آن است که چون هیچگونه آشنایی به عملکرد و سیره پیامبر (ص) نداشته است شان نزول بعضی از آیات را که درباره شخصی از بنی امیه نازل گردیده در مورد پیامبر می داند و چنین می نویسد :

اسلام شناسی چاپ طوس ص 551 و 552

یک روز که با سران و اشراف قبایل دشمن گرم گفتگو بود و با همه نیرویش تلاش می کرد تا آنان را به اسلام کشاند , ناگهان صدای عصای ابن مکتوم بلند شد و بی درنگ خود را رساند و دامن ردای محمد را گرفت و داد زد : (( ای محمد ! برایم حدیث بگو )) چهره پیغمبر در هم شد و او که نه چیزی می دید و نه می فهمید ول کن نبود و همچنان اصرار میکرد و پیغمبر رویش را از او برگرداند و جوابش را نداد .

ابن مکتوم که چنین رفتاری را از محمد توقع نداشت دلش شکست و ساکت و غمگین بر گشت .

ناگهان محمد منقلب شد و چهره اش برتافت  وحی به آهنگی تند و خشمناک او را سرزنش میکرد , لحن سخن چنان خشن و قهر آمیز بود که مقدمه ای نداشت , خطابی و ندایی در آن نبود , بصورت مغایب با او سخن می گفت ، گویی نمی خواهد با او روبرو شود :

عَبَسَ وَ تَوَلىّ *  أَن جَاءَهُ الْأَعْمَى * وَ مَا یُدْرِیکَ لَعَلَّهُ یَزَّکىَّ  * أَوْ یَذَّکَّرُ فَتَنفَعَهُ الذِّکْرَى * أَمَّا مَنِ اسْتَغْنىَ *  فَأَنتَ لَهُ تَصَدَّى‏ * وَ مَا عَلَیْکَ أَلَّا یَزَّکی *  وَ أَمَّا مَن جَاءَکَ یَسْعَى‏ *  وَ هُوَ یخَْشىَ *  فَأَنتَ عَنْهُ تَلَهَّى * کلاََّ إِنهََّا تَذْکِرَةٌ   *  (1)

اخم کرد و روی برتافت که آن نابینا نزدش آمد ! تو چه می دانی ؟ چه بسا که او پاکی پذیرد و یا پند گیرد و اندرز سودش بخشد . اما تو به کسی که بی نیاز است رو میکنی با اینکه بر تو بیمی نیست که پاکی نپذیرد , و از کسی که نزد تو آمده می کوشد و می ترسد , روی بر میتابی . زنهار ! این یک یادآوری است .

جان محمد از این همه تندی به درد آمد ؛ ترس چنان بر او چیره شده بود که به شدت می لرزید , برخاست و در پی دوست آزرده اش دوید و او را یافت و و عذر خواهی ها کرد و از او خواست که وی را ببخشد .

محمد , هیچگاه این داستان را فراموش نکرد . نه تنها نمی کوشید که مردم از یاد ببرند , بلکه خود همواره آن را به یادها می آورد . از آن پس ابن مکتوم را سخت احترام می کرد و می نواخت ؛ حتی چند بار که به غزوه بیرون رفت او را در مدینه جانشین خویش ساخت . هر گاه که او را می دید شاد می شد و می گفت : آفرین , آفرین ! نه به خدا , درباره تو خدا دیگر مرا سرزنش نخواهد کرد .

پاسخ :

دکتر شریعتی پیغمبر بزرگوار اسلام را که بالاترین و بهترین الگوی اخلاق  کریمه است و خداوند منان با خطاب به( وَ إِنَّکَ لَعَلىَ‏ خُلُقٍ عَظِیمٍ )(2)  شخصیت اخلاقی آن حضرت را بیان داشته و درباره اش فرموده است : وَ لَوْ کُنتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِکَ  (3) اگر درشت خو و سخت دل بودی هر آینه از اطرافت پراکنده می شدند  و پیغمبری که خودش فرموده : انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق ( محاسن الاخلاق ) (4)  من برای تتمیم و تکمیل سجایای اخلاقی بر انگیخته شده ام  , را تا حدی پایین می آورد که حضرت با برخورد خود سبب آزار مسلمانی نابینا می شود . قطعا اگر شریعتی به کلام مفسران الهی ومعلمین وحی مراجعه می نمود , گرفتار چنین اشتباه فاحشی نمی شد زیرا مقام شامخ رسول اکرم (ص) اعلا و اجل از سهو و خطا است زیرا که ایشان معصوم است و به هیچ وجه عملی که خلاف رضای خدای تعالی باشد از او صادر نمی شود . لازم به ذکر است که امام صادق (ع) شان نزول آیه را در مورد شخصی از بنی امیه  و عثمان بیان کرده اند

___________________________

1- آیات 1 تا 11 سوره عبس

2- آیه 4 سوره قلم

3- آیه 159 سوره ال عمران

4- بحارالانوار ج71 ص373

منبع: www.alishariati92.blogfa.com